Ik durf rustig te zeggen dat ieder mens in de loop van zijn of haar leven belemmerende overtuigingen opdoet. Het is een natuurlijk beschermingsmechanisme. Er was een moment in ons leven dat zo’n overtuiging ons hielp niet gekwetst te worden, of ons beter te voelen dan zónder die overtuiging. Daarna zijn ze ons in de weg gaan zitten. Helaas zijn we vaak zo gewend geraakt aan deze overtuigingen, dat we ze niet meer herkennen of, als we dat wel doen, zo verlamd zijn geraakt door de last ervan dat we niet het vertrouwen hebben om die eerste en allerbelangrijkste stap te zetten om ze op te ruimen.
Hoeveel kansen, groot en klein, zijn er aan jou voorbijgegaan omdat je ervan overtuigd bent dat je “het niet kan”?
“Ik ben niet slim genoeg, ik ben geen man dus, ik ben te dik of te dun, ik heb niet genoeg kwaliteiten om….”
En zo wordt er heel wat gezegd in dat hoofd van jou. En of het nu waar is of niet, het is waar voor jóu. “Het is niet wie je bent die je tegenhoudt, het is wie je denkt dat je níet bent.”
De bak negativiteit die we aanhoren van onszelf via belemmerende overtuigingen blijft luidruchtig en is heel lastig te negeren. Die alsmaar twijfelende innerlijke stemmetjes blijven maar praten. Als we net zo goed waren in het geloven van de positieve dingen over onszelf als dat we doen over de negatieve, waren we niet te stoppen!
Iets wat ook veel voorkomt is dat we al verslagen zijn door de gedachte van een wedstrijd voordat we er aan begonnen zijn. “Er zijn vast honderden sollicitanten voor die baan;” “mijn opleiding is vast niet goed genoeg;” “Ik heb niet de nodige ervaring;” Etc.,etc..
De enige manier waarop je er 100% zeker van zal zijn dat iets je niet lukt, is er niet aan te beginnen. En die gemene en negatieve belemmerende overtuigingen zijn er de oorzaak van dát we er niet aan beginnen. Sommige van deze overtuigingen komen vanuit jou zelf en zijn ontstaan door vroegere mislukkingen en teleurstellingen. Anderen worden in ons hoofd gestopt door goed bedoelende ouders, familie of leraren die ons het idee in prenten dat we niet genoeg ons best doen, niet goed, slim of waardig genoeg zijn.Wanneer deze twee samenkomen, ontstaat er meestal een -moeilijk te negeren- gevoel van twijfel aan jezelf.
Negatief denken is “selffullfilling prophecy”
Twijfelen aan jezelf is één van de gemeenste en meest beschadigende menselijke eigenschappen.Twijfels over ons eigen kunnen of eigenwaarde leidt namelijk al snel tot een hele rits belemmerende overtuigingen die uiteindelijk selffullfilling prophecy zijn. Dit betekent dat ze zichzelf in stand houden. Ik geloof dat het Henry Ford was die ooit zei: “Of je denkt dat je iets kunt, of denkt dat je iets niet kunt, je hebt altijd gelijk.” Wanneer je jezelf toestaat te geloven dat je iets niet kan, zal je dus falen of er niet eens aan beginnen.
Dus hoe kunnen we deze zichzelf belemmerende overtuigingen de deur uit werken en een toekomst creëren waarin the sky the limit is?
Belemmerende overtuigingen zijn ongenode gasten.
Toen we geboren werden waren ze er niet. Ze zijn nooit uitgenodigd geweest, maar hebben zich toch comfortabel geïnstalleerd in ons hoofd, zijn veel te luidruchtig maar gaan niet eerder weg dan dat wij ze eruit schoppen. Net als ongenode gasten. Hoe moet je ze nu de deur uit krijgen?
Dat kan door jou huidige denkproces te her programmeren. Als je niet gelooft dat je iets kan, zal je jezelf waarschijnlijk vragen: “Kan ik dit?” Dit zorgt voor de onvermijdelijke reactie: “Nee!” , en hoppa, daar gaan je ambities en enthousiasme…Wat dan wel?
Verander de vraag
Misschien vraag jij jezelf af: “Kan ik 10 kilo afvallen?” Misschien heb je het al eens geprobeerd en is het niet gelukt, waardoor je nu hoogstwaarschijnlijk “nee” zal antwoorden. Stel de vraag op een wat andere manier: “Hoe kan ik 10 kilo afvallen?” Of: “Wat is de beste manier voor mij om …?”Deze benadering is constructief en biedt verschillende mogelijkheden aan. Het geeft je de ruimte voor nieuwe oplossingen en dus een nieuwe uitkomst. Maar voordat je dit doet, moet je wel …
Onderscheid maken tussen feiten en overtuigingen
Belemmerende gedachten zitten al zo lang comfortabel genesteld in ons hoofd dat we soms niet eens beseffen hoeveel ze ons in de weg staan om onze échte ik te kunnen zijn. We herkennen ze meestal niet eens meer als ongenode gast (belemmerende overtuigingen), maar zien ze vaak als onderdeel van de inboedel (feiten).
Wat is het verschil?
Feiten beschrijven de realiteit – “Ik ben moe omdat ik vannacht niet heb geslapen.” Overtuigingen zijn onze perceptie van de realiteit – “Ik ben eenzaam omdat niemand me leuk vindt.” “Niemand houdt van mij” is geen beschrijving van een realiteit.Niemand? Werkelijk? Er zijn meer dan zeven miljard mensen op aarde en het is onmogelijk te zeggen dat “niemand van mij houdt” van al die miljarden mensen.Dit is dus geen feit; het is een gedachte of overtuiging over de realiteit; een perceptie. Maar het is een beredenering vanaf het punt waarop jij staat.
Hoe weten we dan of een “beredenering” een feit of een overtuiging is? Behandel het simpelweg als overtuiging. Als het een feit is, is de kans groot dat het niet zal veranderen, maar als het een overtuiging is, zal het dat waarschijnlijk wel.
(H)erken je belemmerende overtuigingen
Ga eens hard op zoek naar een specifieke overtuiging die je hebt.
Denk bijvoorbeeld aan je persoonlijke situatie : “Mijn relatie loopt niet goed;” “Ik verdien niet genoeg;” of wat dan ook relevant is voor jou. Vul het nu aan met het woord ‘omdat’ ….. Zeg het hardop en schrijf jouw spontane reactie om de zin af te maken op.Doe dit totdat je niets meer kan bedenken over het onderwerp. Doe het snel zonder eerst na te denken. Het is namelijk belangrijk om dát wat er spontaan op komt naar boven te krijgen. Zeg elke zin hardop en geef een cijfer tussen 1 en 10 voor het waarheidsgehalte (niet waar = 1, waar = 10). Bij ‘waar’ staat dat hoe “waar” het voor jou voelt, of dat logisch is of niet.
Je hebt nu een lijst met belemmerende overtuigingen die zich hebben verstopt als ‘redenen’ voor de situatie die je gekozen hebt. Het opschrijven en erkennen van het bestaan van de overtuiging die jou belemmert geeft je de mogelijkheid het nu te benoemen en er iets mee te doen. Dhr. Phil zegt altijd: “Je kan niet veranderen wat je niet erkent”.
Nadat je het hebt herkent en erkent, kun je jezelf ervan losmaken en een beetje emotionele ruimte tussen jezelf en de overtuiging creëren – je BENT niet je overtuigingen! Met wat afstand kan je beter bestuderen waar het geloof in die overtuiging vandaan komt, en zie je beter hoe het een negatieve invloed heeft op je leven.
Gebruik dan de vraag “Hoe zal ik …?” Om het tegen te gaan, waardoor het schijnbaar onmogelijke aantrekkelijk wordt gemaakt.Zodra je de deur naar de mogelijkheid hebt geopend, kun je er doorheen stappen en de nieuwe mogelijkheden aan de andere kant bekijken. Als je denkt dat je faalt, zul je dat bijna zeker doen.
Succesvolle sporters hebben de mentale en fysieke kracht om zichzelf uit hun comfortzone te duwen en zijn bereid risico’s te nemen, zelfs als die risico’s zouden kunnen mislukken. Natuurlijk zijn risico’s niet altijd succesvol. Het belangrijkst is dat het nemen van risico’s een essentieel onderdeel is van het zijn van een succesvolle sporter.
En dit geldt ook voor een succesvol en vervuld professioneel en persoonlijk leven. Langzaam je weg bewandelen, geen risico nemen en geen grenzen verleggen, leidt vroeg of laat tot ontevredenheid, teleurstelling en desillusie. En is dat zoals jij je leven wilt leiden? Laat jij je echt door die belemmerende negatieve overtuigingen de kersen op de taart uit jouw groei en ontwikkeling afnemen?
Erken faalangst
Wanneer we onszelf ervan overtuigen dat we niet zullen slagen, is het niet alleen de angst voor onze eigen mislukking die mee speelt. Angst voor de mening/ het oordeel van anderen is ook een dingetje. Hierdoor blijven we vaak in onze comfortzone. Zo ontwijken we het risico ons ergens voor of over te schamen. Ook hier is de erkenning van deze angst én de impact hiervan belangrijk.Zodra je dit gedaan hebt, kan je gaan bouwen aan vertrouwen door optimisme te creëren.
Dit kan deels worden bereikt door jouw succes te visualiseren, maar ook door aanmoediging en lof van bv. een coach. Probeer jezelf te zien slagen in dat wat jij zou willen bereiken, en zie de oneindige voordelen van dat succes voor je.Vraag aan mensen waar je van houdt af en toe jouw “coach” te zijn. Om jou te herinneren aan jouw talenten wanneer die nare overtuigingen hun mond weer open doen in jouw hoofd.
Wissel oude overtuigingen in voor nieuwe
Als het je gelukt is om die ongenode gasten de deur uit te werken door de strijd er mee aan te gaan, zal je merken dat je je bevrijd zult voelen. Omdat mensen nu eenmaal bestaan uit overtuigingen, zal je merken dat er nieuwe voor in de plaats zijn gekomen. Leuke, positieve gasten, die de nadruk leggen op wat je kan, i.p.v. wat je níet kan.
En dan wordt het een écht leuk feest.
Misschien vind je dit ook interessant:
Een perfectionist? 8 Manieren om minder perfect te zijn.