Wantrouwen is in mijn beleving een ondergeschoven kindje. Het verdient veel meer aandacht dan dat we er tot nu toe aan geven. Daar waar een gezonde dosis wantrouwen je helpt de juiste keuzes te maken, beperkt een overschot jou de toegang tot ervaringen en emoties waar je gelukkig van wordt. Van de keuzes in je carrière of bezigheden, tot sociale contacten, het hebben van intieme relaties en het ervaren van intens geluk.
Want het hebben van wantrouwen ontstaat vaak uit bescherming. Door ervaringen waar we verdriet of pijn hebben gevoeld, bouwen we een muurtje van wantrouwen op. Bij elke slechte ervaring een beetje hoger. De valkuil is dat we wantrouwen zelf vaak ervaren als een kracht. Een muur waarmee we de boze buitenwereld op afstand houden, en waarmee we de tegenstander vroegtijdig weten te verslaan wanneer hij ons kwaad wil doen.
Ik had ook een muur gebouwd.
Van kinds af aan ben al ik al gegroeid met het idee dat “niet iedereen de beste bedoelingen heeft”. Bovendien leerde ik als opgroeiende puber van mijn ouders dat ik vooral voor mezelf moest opkomen, en me niet afhankelijk moest maken van anderen. Wijze en goedbedoelde adviezen van liefhebben ouders.
Dit heeft op veel fronten ook zeker zijn nut bewezen. Ik heb altijd mijn eigen bankrekening gehouden, en nadat 2 keer een lange relatie werd verbroken kwam ik niet in de bijstand terecht, omdat ik mijn eigen carrière verzekerd had en mijn geld beschermd.
Langzaam woekerde het wantrouwenvirus in mij en dit veroverde, naar mate ik mijn leven leefde, steeds meer ruimte in mijn lichaam. Maar ik had het niet door. In tegendeel, ik was trots op mijn kracht en scherpte. Ik sloeg me dapper door alle tegenslagen heen, en “liet me het kaas niet van het brood eten”. Als alleenstaande moeder dopte ik mijn eigen boontjes op alle fronten, en ik wierp alles aan een grondig onderzoek voordat ik er überhaupt voor open stond.
Dit gold niet alleen voor mijn werk. Op alle vlakken stond ik in de strijdhouding; De verkoper aan de deur wilde me vast iets in mijn maag splitsen, de onbekende op het feest maakte een praatje uit nieuwsgierigheid (i.p.v. interesse), hulpvaardige collega’s deden vast alsof uit eigenbelang en de date via Tinder wilde me vast snel in zijn bed.
Zo bouwde ik jarenlang aan mijn muur en keek door de kogelgaten, klaar voor alles en iedereen die het lef had dichterbij te komen op mijn eiland. Ik werd gevat, adrem, scherp en bijdehand. Op afstand was ik leuk gezelschap, aan de oppervlakte ook. Maar het achterste van mijn tong liet ik niet zien, want oh wee als iemand toch slechte bedoelingen zou hebben.
Ik realiseerde me niet dat er steeds minder mensen aanmeerden. Dat weinigen nog maar trek hadden tegen die muur aan te lopen. Niet te kunnen zien wat voor prachtig eiland het eigenlijk was. Dat, als ik zo door zou gaan, ik eenzaam en alleen over zou blijven op mijn eiland. Waar weinig meer bloeide, omdat de muur steeds meer schaduw bracht waar er zonneschijn nodig was. Waar liefde en aandacht nodig was om te wonen, te leven en te groeien.
Veel mensen die alles willen analyseren doen dit vanuit een basis van wantrouwen. Ze willen begrijpen, snappen, om zeker te weten dat ze niet voor de gek gehouden worden. De strategie van de tegenstander kunnen doorgronden. Zodat ze kunnen anticiperen en voorbereid zijn op een eventuele aanval. Wat eigenlijk betekent: Ze willen zich beschermen tegen teleurstelling, pijn en verdriet.
Ook ik was te druk met het willen begrijpen. Ik had het altijd grappend geschaard onder het feit dat ik kennelijk een control freak was. Dat hier wantrouwen achter zat ontdekte ik eigenlijk pas heel laat. Ik wilde grip hebben, en alles begrijpen gaf me dat . Ja, ook. Maar die grip bleek ik onbewust te willen om me te beschermen tegen alles wat me pijn kon doen. Want een spontane, lieve impulsieve actie van een ander kon zomaar een rechtse betekenen. En die doet pijn.
Ook ik kwam terecht bij een coach. Het veranderde mijn kijk op mezelf. En als gevolg daarvan de kijk op de wereld om mij heen. Ik leerde nieuwsgierig te zijn in plaats van te wantrouwen. Kwetsbaar te mogen zijn in plaats van altijd maar sterk. Ik leerde mensen kennen, en zij mij. Ik ontdekte persoonlijke verhalen. Interessante mensen. Nieuwe vriendschappen en leerde dat er ook hele bijzondere Tinderdates kunnen zijn die oprechte liefde zoeken.
Mijn muur is afgebroken. De stenen heb ik gebruikt om er mooie paden mee aan te leggen. Er komt weer zon en alles bloeit weer. Het is er gezellig en knus, warm en levendig, door de zorg, liefde en aandacht die het nu kan ontvangen. Van mezelf. En van anderen.